En daar was Tobii! Ik zal maar achterwege laten hoe lang het duurt voordat zoiets er eindelijk is..
Ruben hoort en ziet alles en wanneer je het met je handen niet kunt word er gekeken óf je met je ogen gericht kunt kijken. Dit werd met een Tobii eerst op proef gedaan door middel van spelletjes. In het begin is zoiets onwijs vermoeiend en moet je echt leren om langer naar een scherm te kijken. Daarbij wil Ruben alles wat er om hem heen gebeurt zien, maakt hij direct contact met zijn ogen en wil iemand aan kunnen kijken tijdens het praten. Dat maakt het én naar een scherm kijken voor je communicatie én naar al het andere kijken moeilijk. Maar alles valt te leren! Daarbij is een spraakcomputer niet iets wat je krijgt en hup, zo ga er maar mee aan de slag. Naast het feit dat je moet leren omgaan met de computer zelf komt er een vocabulaire in die het kind en zijn omgeving zich ook eigen moeten maken.
Er zaten makkelijke en wat moeilijkere spelletjes in plus een beetje communicatie al om te bekijken of dit lukte. Ruben vond het vooral heel erg leuk en interessant een grote computer voor hem in huis! Hij wilde maar wat graag aan iedereen laten zien wat ermee kon. Een makkelijk spelletje als taarten gooien was al snel te makkelijk. Liever wat uitdagender en een racespel waarbij je lang moest kijken naar de race auto om hem te laten rijden of een filmpje aan zetten en aanhouden! Het moeilijkste was nog om naar het scherm te blijven kijken. Maar dit zou een kwestie van oefenen zijn.
Het lukte hem zelfs al een beetje om ermee te communiceren. Nóg meer dan al duidelijk was voldeed de handbestuurde spraakcomputer niet. Nóg meer werd duidelijk dat Ruben heel veel te vertellen heeft! Nóg meer werd duidelijk dat hij met zijn ogen heel veel zou kunnen! Dat we in een tijd leven waarin dit ook kan! Hij zou naast het communiceren ook allerlei andere dingen met zijn ogen kunnen bedienen. Internetten, spelletjes, boeken lezen en nog veel meer..
Dát hij heel veel te vertellen heeft wisten we al maar dat hij dit nu ook kon gaan vertellen werd vanaf dag 1 dat de Tobii er was duidelijk! Dankzij advies van Stichting Milo heeft Ruben een systeem met een groot vocabulaire en 32 vakjes per pagina. Als je dat ziet denk je ‘wow, wat veel en klein’ maar Ruben zou met zijn goede ogen zelfs kleinere plaatjes aan kunnen. Ruben ging direct toen hij hem had aan de slag. Wij gingen samen met hem door de pagina’s en de woorden maar ook ging hij zelf alles langs scannen. Nu nog denk ik wel eens ‘waar heb je zo snel dat woord vandaan?’ Ruben weet heel snel woorden op pagina’s te vinden en onthoud dit direct.
Hoe gaaf is het wanneer je ineens al de ‘ik wil hebben..’ kan zeggen of kan vertellen wat je van iets vind, zoals we het woord ‘saai’ hoorden of ‘cool’. Of dat we een van de eerste weken dat hij de Tobii had hoorden ‘niet eerlijk’ toen we gingen stoppen met spelen om te gaan eten.
Er waren best wat momenten van de dag voordat de Tobii er was dat Ruben alle kanten op ging. Ook wij begrepen hem niet altijd en als we stopten met spelen of iets niet goed was kon hij direct boos worden of in een huilbui blijven hangen. Dit is nadat hij de Tobii had voor een heel groot deel weg! Ook al is het antwoord ‘nee’ of we gaan ‘stoppen’ met spelen is de nee ook een antwoord en geeft het Ruben rust dat hij in ieder geval zijn mening kan geven. Vanuit deze losse woorden is hij al heel snel naar vragen gegaan. Dit levert echt zo vaak momenten van tranen van het lachen en tranen van geluk op!
Ik kan me nog goed herinneren dat we nog niet zo lang onze bus hadden en moesten tanken. We wisten niet hoe lang we er nog mee door konden rijden en waren hier samen over aan het praten. Horen we ineens achter ons ‘Wat is er mis?’ Of een keer aan de balie bij het ziekenhuis die te hoog was om vanuit de rolstoel te kunnen kijken ‘Mag ik het zien?’ Nu heeft Ruben een duidelijke mening; hoe geweldig is het dan wanneer je die ook kunt geven, daar een stem in hebt! Dat JIJ het gesprek aan kunt gaan en gehoord word!
Nu is Ruben inmiddels bezig met werkwoorden en hele zinnen ermee maken. Dan hoor je ineens ‘kunnen wij.. ‘ of hij bedenkt van tevoren een plannetje wat hij wil gaan doen en maakt bijna zelf de hele zin. Veel te vertellen, een duidelijke mening en plannen maken en je ook nog kunnen uiten als andere kinderen van je leeftijd, wat hebben we hem daardoor zien groeien en nóg! Want wat groeit hij letterlijk hierdoor en wat voor effect heeft dit op alles. Hij heeft ons nu nog veel nodig om te helpen met communiceren met de Tobii- modellen heet dit daarover later meer- maar het lukt hem steeds beter al dan niet met zijn spraakcomputer zichzelf verstaanbaar te maken. Daardoor kunnen wij wat meer los laten en zorgt dit voor een gevoel van zelfstandigheid bij Ruben! Een gevoel dat hij wat te zeggen heeft, écht mee doet!