‘Jij ziet, jij ziet, wat ik niet zie’ Luidt de titel. Dit is een documentaire op NPO 2. Terug te kijken via 2DOC.nl, NPO START.
Regisseur Martijn Welles en zijn broer Robbert hebben sinds hun jeugd een verborgen wereld gecreëerd. Hierin deelden ze hun grenzeloze fantasie, waarbij Robberts beperking geen enkele rol speelde. Deze film toont het proces van de verwezenlijking van hun jeugddroom: samen de fantasyfilm ‘Tales of Neverland’ maken.
Wat een herkenning en tegelijk ook een struggle die wij hier ook mee maken. In onze wereld, in onze eigen bubbel kan alles. In onze bubbel maken wij dat alles kan, dat niks onmogelijk is. ‘Ik wil danseres in het circus worden!’ roept zusje. ‘Ik grappige circusdirecteur!’ roept Ruben. Zie je het al voor je!? Een circusdirecteur met spraakcomputer! Vast nog nooit vertoond. En een grappige directeur he. Want hij moet wel humor hebben. Serieus, daar gaat Ruben niet voor. In het klasgenoten boekje van zijn zusje, van een vriendinnetje en overal waarbij gevraagd word ‘wat wil je later worden?’ Blijft Ruben bij hetzelfde antwoord. ‘circusdirecteur!’ Waarbij hij bij het boekje van zijn vriendinnetje toe voegde ‘grappige, circusdirecteur’.
Wij vragen of wij ook mee mogen doen. Dan zijn wij de elastico’s. De act uit een kinderfilm uit 2019 waarbij de acrobaten act eigenlijk niet zo goed meer lukt. ‘Nee!’ roept zusje heel hard! Samen in het circus met je ouders.. ‘Natuurlijk niet’ zegt ze resoluut. Van Ruben mogen we wel mee doen dus dat word nog even een discussiepuntje.
Na het chillen op de bank doen we altijd even gek. De laatste tijd is dit met filmpjes van circus op Youtube. We dansen, maken gekke bewegingen en doen alsof we op een koord balanceren. Ruben kijkt toe vanaf de bank, giert het uit en gooit zijn benen in de lucht- gelijk een goeie oefening. Ik doe eindelijk wat mijn decaan mij vertelde bij mijn afstuderen. ‘Dans alsof niemand kijkt..’. Ruben heeft mij geleerd minder in mijn hoofd te zitten en gewoon lekker los te gaan.
Met ons erbij, Ruben zijn vaste zorgverleners – en inmiddels ziet zijn zusje dit ook al geweldig goed- kan er binnen de grenzen van wat Ruben aan kan van alles. Wij lezen zijn signalen en bewegen met hem mee. Wanneer het even niet gaat gaan we een andere kant uit. Zoeken we de rust op. In Ruben zijn fantasiewereld en in de rust van thuis kan hij van alles. Wij hebben een wereld voor hem gecreëerd waarin hij alles kan. Komt hij buiten die wereld, buiten het vertrouwde en word er niet op bepaalde signalen of basis voorwaarden gelet dan gaat het mis. Hoezo? Je ziet toch een altijd vrolijke jongen? Dat is wat je ziet. Wat je niet ziet met getraind oog is de overprikkeldheid en de onrust die op bouwt. Ruben is bijvoorbeeld gevoelig voor aanrakingen. Een teveel aan dan. Bouwt dit op dan galmt dit nog dagen na. Met als gevolg slecht slapen, ritme kwijt. Daarbij is 1 show genoeg voor iemand met cp die op spanning staat. Dan zal het een aangepast circus worden verspreid over meerdere dagen. In zijn levendige fantasie kan hij echt circusdirecteur worden. Geen idee of hij nu beseft dat dit helemaal niet gaat. Of later zoals Robbert uit de documentaire fictie en echt door elkaar haalt. Dat een echte film maken toch heel wat anders is. Net zo goed als zijn zusje danseres in een circus wil worden ga ik tegen Ruben niet zeggen dat hij geen circusdirecteur kan worden. ‘Denk maar niet dat het niet kan, want het kan wel hoor’ ik kinderen voor kinderen zingen. En circusdirecteur zijn kan op vele manieren en wie weet later.
Met een dubbel gevoel kijk ik naar de documentaire. Het is geweldig om samen helemaal in die bubbel te zitten. Geweldig om op te gaan in spel. Maar daar buiten, daar buiten is het vaak lastig. Niet elke plek is geschikt voor Ruben. En thuis gaan wij mee in zijn spel. Nou ja, echt niet altijd want ik heb er ook echt wel eens geen zin in. Hoor ik alwéér circusmuziek in mijn hoofd. Tadatatadatata.. Maar je word er ook in mee gezogen door Ruben. En ja, wat hem rustig maakt, doen we. We verwachten van zorgverleners niet dat ze artiesten zijn, maar… enige fantasie, bereidheid mee te gaan in Ruben zijn spel is wel belangrijk.
Hoog geëerd publiek! Roept Ruben. Om vervolgens het wel bekende begin deuntje aan te zetten van het kerstcircus. ‘Hier komt…. de danseres’ en we dansen en springen door de kamer. We denken er hondjes bij en publiek. We buigen en buigen nog eens en zijn een echt circus!